Zwangerschapsverlof, geboorteverlof en ouderschapsverlof: alles op een rij
Rondom een zwangerschap dan komt er veel op je af. Ook de verschillende soorten verlof kunnen best een doolhof lijken. Zwangerschapsverlof, bevallingsverlof, geboorteverlof, ouderschapsverlof… Hoe zit het precies? In dit blog zetten wij alles overzichtelijk op een rij.
Lonne van den Broek
11/5/20253 min read
Zwangerschaps- en bevallingsverlof
Als (aanstaande) moeder heb je recht op minstens 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof. Met behoud van 100% van het loon.
Je mag zelf kiezen wanneer je het zwangerschapsverlof laat ingaan. Dit kunnen tussen de 6 en 4 weken vóór de uitgerekende datum. Komt je baby later dan verwacht? Dan loopt het verlof door tot de dag van de bevalling. De totale verlof duur wordt dan langer dan 16 weken. Komt de baby eerder? Dan blijf je recht hebben op totaal 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof. Het aantal dagen dat de baby te vroeg is worden opgeteld bij het bevallingsverlof.
Het zwangerschapsverlof duurt tot en met de dag van de bevalling. Na de bevalling start het bevallingsverlof en deze duurt in beginsel 10 weken. Vanaf de 6e week na de bevalling kan je ervoor kiezen de laatste 4 weken gespreid op te nemen. De werkgever moet hier in principe mee instemmen. Alleen indien sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen kan een werkgever weigeren.
In bijzondere situaties kan het bevallingsverlof langer duren. Bij een meerlingzwangerschap heeft de moeder recht op totaal 20 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof. Ook in het geval van een ziekenhuisopname van het kind wordt het bevallingsverlof verlengd.
Word je ziek tijdens de periode waarin je wel aanspraak kan maken op zwangerschapsverlof, maar je er bijvoorbeeld voor kiest nog langer door te werken, dan worden deze ziektedagen aangemerkt als zwangerschapsverlofdagen.
Geboorteverlof voor de partner
De partner heeft recht op 1 week standaard geboorteverlof, met behoud van 100% van het loon. Dit verlof moet worden opgenomen binnen 4 weken na de geboorte van het kind.
Daarnaast heeft de partner recht op aanvullend geboorteverlof. Dit verlof bestaat uit maximaal 5 weken, op te nemen binnen 6 maanden na de geboorte. Tijdens deze periode ontvangt de partner 70% van het loon.
Zo krijgt ook de partner tijd om te wennen aan het ouderschap en te genieten van de eerste weken samen met het kindje.
Ouderschapsverlof
Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof. Ouderschapsverlof is er ook voor adoptieouders, de man die het kind heeft erkend, pleegouders of een persoon die zonder ouder te zijn op hetzelfde adres als het kind woont en duurzaam de verzorging en opvoeding van het kind als eigen kind op zich heeft genomen.
Het is geen voorwaarde dat de ouder op hetzelfde adres woont als het kind. Denk bijvoorbeeld aan een scheiding. Ook dan hebben beiden ouders recht op ouderschapsverlof.
In totaal kan een ouder maximaal 26 weken ouderschapsverlof opnemen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen betaald en onbetaald ouderschapsverlof.
Betaald ouderschapsverlof
Je hebt recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof. Dit verlof kun je verspreid opnemen tot je kind 8 jaar wordt. Tijdens deze periode ontvang je 70% van het loon.
Onbetaald ouderschapsverlof
De resterende 17 weken zijn onbetaald verlof, tenzij de cao of arbeidsovereenkomst anders bepaald. Ook deze weken kan je verspreid opnemen totdat je kind 8 jaar wordt.
In beginsel moet de werkgever akkoord gaan met de door jou aangegeven weken. De werkgever kan bij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelang wel vragen het verlof anders in te roosteren.
Adoptie- en pleegzorgverlof
Bij adoptie of pleegzorg hebben beide ouders recht op 6 weken verlof, met behoud van 100% van het loon. Dit verlof kan tot 4 weken vóór de feitelijke opname van het kind worden opgenomen.
Een bijzondere situatie is wensouderschap via draagmoederschap. Volgens het Hof van Justitie van de EU heeft een wensmoeder geen recht op zwangerschaps- of bevallingsverlof. Natuurlijk heeft een wensouder wel recht op adoptie of pleegverlof.
Bovenop het adoptie- of pleegzorgverlof hebben ouders óók recht op ouderschapsverlof.
Tot slot
Alle verlofwerken zijn gebaseerd op de normale arbeidsduur per week van de werknemer.
Voor de opname van verlof geldt dat je dit vooraf schriftelijk aan je werknemer moet laten weten. In beginsel mag een werkgever het verlof niet weigeren, tenzij zwaarwegende bedrijfsbelangen vergen dat de verlofweken anders worden ingedeeld.
Bespreek je plannen op tijd met je werkgever en maak duidelijke afspraken.
Heb je nog vragen over de verschillende verlof vragen? OF loop je tegen problemen aan met je werkgever rondom het opnemen van verlof? Kom gerust langs op ons gratis inloopspreekuur, zonder afspraak! Iedere dinsdagavond tussen 19.30 en 20.30 uur in de Pas. Wie weet tot dan!