Het verschil tussen een schenking en een erfenis

Schenking of erfenis: wat zijn de verschillen?

Veel mensen vragen zich af wat het verschil is tussen schenken en erven. Beide zijn manieren om vermogen over te dragen, maar het moment en de regels verschillen aanzienlijk. In deze blog lees je wat je moet weten over schenkingen en erfenissen, en waar je op moet letten als je geld of goederen wilt overdragen.

Wat is een schenking?

Een schenking is een gift die je bij leven doet aan iemand anders, bijvoorbeeld aan je (klein)kind of een goed doel. Je bepaalt zelf wanneer en hoeveel je schenkt. Op een schenking is schenkbelasting van toepassing als het bedrag boven de vrijstelling uitkomt. Je kunt een schenking ook onder voorwaarden doen, bijvoorbeeld met een uitsluitingsclausule (een schenking blijft privé bij scheiding) of een vaste jaarlijkse schenking. Het voordeel van schenken is dat je zelf kunt bepalen wie wanneer wat krijgt, en dat je soms belasting kunt besparen door gebruik te maken van jaarlijkse vrijstellingen.

Wat is een erfenis?

Een erfenis is het vermogen dat iemand nalaat na overlijden. De erfgenamen krijgen hun deel pas na het overlijden van de erflater. Over een erfenis betaal je erfbelasting, afhankelijk van de waarde van de erfenis en de relatie tot de overledene. De regels voor erfbelasting zijn anders dan die voor schenkbelasting, en de vrijstellingen verschillen. De verdeling van de erfenis wordt geregeld in het testament of, als dat er niet is, volgens het wettelijk erfrecht.

Fiscale verschillen

• Schenkbelasting: Over schenkingen boven de vrijstelling betaal je schenkbelasting. De hoogte van het tarief hangt af van de relatie tussen schenker en ontvanger.

• Erfbelasting: Over een erfenis betaal je erfbelasting. Ook hier geldt: hoe dichter de relatie, hoe lager het tarief.

• Vrijstellingen: De vrijstellingen voor schenkingen en erfenissen verschillen. Jaarlijks mag je een bepaald bedrag belastingvrij schenken aan je kinderen of anderen. Voor erfenissen gelden andere vrijstellingen.

Juridische aandachtspunten

• Een schenking is direct en onherroepelijk, tenzij je voorwaarden stelt.

• Een erfenis wordt pas verdeeld na overlijden en kan worden aanvaard of verworpen.

• Bij grote schenkingen is het verstandig deze schriftelijk vast te leggen, bijvoorbeeld via een notariële akte.

• Let op de zogenaamde “180-dagenregeling”: als je binnen 180 dagen voor overlijden een schenking doet, wordt deze bij de erfenis opgeteld voor de erfbelasting.

Praktische tips

• Maak gebruik van jaarlijkse vrijstellingen om belasting te besparen.

• Laat grote schenkingen vastleggen bij de notaris.

• Overweeg een uitsluitingsclausule als je wilt dat het geschonken vermogen privé blijft bij bijvoorbeeld een scheiding.

• Informeer je goed over de fiscale gevolgen en vraag zo nodig advies aan een notaris of fiscalist.

Tot slot

Schenken en erven zijn beide manieren om vermogen over te dragen, maar de regels en gevolgen verschillen. Door je goed te informeren kun je onaangename verrassingen voorkomen en optimaal gebruik maken van de mogelijkheden.

Heeft u na het lezen van deze blog nog vragen over schenken, erven of een ander juridisch onderwerp? U bent van harte welkom op ons inloopspreekuur, iedere dinsdagavond van 19.30 tot 20.30 uur in De Pas. Onze vrijwilligers staan voor u klaar om u kosteloos te helpen met juridisch advies.